Η περιοχή του Βασιλικού και η ιστορία του
Ο Βασιλικός δεν είναι μόνο το χιλιοτραγουδισμένο ύπαιθρο από ξένους και ντόπιους περιηγητές και λογοτέχνες αλλά και ο Προϊστορικός και Μυκηναϊκός συνοικισμός. Η μαγεία των αμμουδιών με τ' αυτοφυή κρινάκια του φθινοπώρου, οι απίθανοι εκείνοι ασφαλαχτοί της Άνοιξης, οι απέραντοι πευκώνες και κυπαρισσόλογγοι και ελαιώνες, οι μοναδικοί σκοίνοι και οι ασύγκριτες μυρτιές, οι Ντορέτες, ο Καλόγερος, η Βοντίνα και ο Γέρακας, η μυθική κοκκινωπή σαν ματωμένη γη ενός απίστευτου τοπίου είναι θαρρείς για όσους ζουν εκεί χώροι και μορφές μιας ακατάληπτης μνήμης και ψυχικής διάρκειας.
Όνειρο φυγής και λύτρωση του πικραμένου ανθρώπου το μαγεμένο Βασιλικό.
Το όρος Σκοπός και η ιστορία του
Ένα βουνό με 3.000 χρόνια ιστορία είναι ο αρχαίος Έλατος και ο νεότερος Σκοπός. Ένα βουνό ιδιότυπης φυσικής ομορφιάς και γοητείας, άγρυπνος φρουρός και σύντροφος της πολιτείας του Αιγιαλού. Η παρουσία του όγκου και του σχήματος του βουνού αιχμαλωτίζει αισθητικά και θρονιάζεται για πάντα στην ψυχή. Επίσης, ιερός τόπος αφιερωμένος από τους αρχαίους Ζακυνθινούς στη θεότητα της Αρτέμιδος. Ναοί και άλση της ίδιας υπήρχαν άλλοτε ανάμεσα σε πυκνά δάση ελάτων, που αγκάλιαζαν από κάθε πλευρά το βουνό.
Ύστερα από την Αρτέμιδα το βουνό αφιερώθηκε στη λατρεία της Παναγίας. Στην κορυφή του βουνού, άγνωστο από πότε, υπήρχε η εκκλησία και το μοναστήρι της Παναγίας της Σκοπιώτισσας. Με το σεισμό του 1521 η εκκλησία γκρεμίστηκε και ο Νικόλαος Λογοθέτης την ξανάχτισε. Όταν έσκαψαν για τα θεμέλια, αποκαλύφθηκε αρχαίος ναός της Αρτέμιδας. Ορισμένες από αυτές τις κολόνες του ναού τοποθετήθηκαν στο τέμπλο της εκκλησίας. Αργότερα όλα αυτά περιήλθαν στο μητροπολίτη Κορίνθου Άνθιμο που ζούσε στο Σκοπό ως ασκητής. Με το πέρασμα των χρόνων, η εκκλησία ξαναγύρισε στην οικογένεια Λογοθέτη.
Η αρχαία εικόνα της Παναγίας της Σκοπιώτισσας, καθώς και τα αφιερώματά της, φυγαδεύτηκαν από τη Ζάκυνθο σε διάφορες χρονικές περιόδους. Πολλοί ιστορικοί θησαυροί της εκκλησίας βρίσκονται σήμερα σε εκκλησίες της Βενετίας. Μετά το σεισμό του 1953, η εκκλησία αναστηλώθηκε με τη βοήθεια του τότε Βουλευτή Ζακύνθου, Διονυσίου Ρώμα. Δίπλα από το μοναστήρι της Σκοπιώτισσας ήταν χτισμένος, επί Βενετοκρατίας, ένας ωραίος πύργος για την άμυνα των μοναχών από τις επιδρομές. Ο πύργος αυτό καταστράφηκε στα νεότερα χρόνια και σήμερα σώζεται μόνο η βάση του.
